SUÇLULARI BULAN YAZILIM

Teknoloji ve bilim dünyası, son zamanlarda bilim kurgu filmlerinde gördüğümüz gelişmeleri yavaş yavaş hayata geçirmeye başlıyor. Bunlardan en sonuncusu, suçluları suç işlemeden önce durdurmayı yarayacak bir yazılım.

Bilim kurgu filmlerinde gördüğümüz ve zamanla temelleri atılan teknolojilere bir yenisi daha ekleniyor. ABD’de geliştirilmekte olan bir yazılım, ‘Minority Report’ filminde psişik güçlere sahip kişileri kullanarak yapılan ‘suçluları tespit etme’ sistemini, filmdeki kadar başarılı olmasa da gerçeğe dönüştürmeyi amaçlıyor.

Pennsylvania Üniversitesi profesörü Richard Berk tarafından geliştirilen yazılım, insanların gelecekte suç işleyip işlemeyeceğini henüz göremiyor. Geçmişte suç işleyen binlerce kişinin bilgileriyle oluşturulan veri tabanını kullanan algoritma, sicil kaydı bulunan suçluların ‘gelecekte işleyebileceği yeni suçları’ tahmin ediyor. Araştırmalar, şu ana kadar iyimser bir tablo sunmuş durumda.

ABC News haber sitesine konuşan Berk, yazılımın nasıl işlediğini şöyle anlattı: “Bir kişi gözaltına alındığında veya tahliye edildiğinde, bir polis tarafından denetlenirler… Geçmişte suç işlemiş olan kişinin nasıl denetlendiği, polis yetkilisinin tercihlerine bağlıdır. Polis, kişinin sabıka kaydına bakar ve uygun olana karar verir. Geliştirdiğim yazılımda eski mahkumların yeniden suç işleme olasılıklarını değerlendiriyor” dedi.

VERİ HAVUZU OLUŞTURULDU Temelleri yıllar öncesine dayanan yazılım için, cinayet de dahil olmak üzere 60 bin çeşitli suçu içeren bir veri havuzu oluşturuldu. Geliştirilen algoritmayı kullanan araştırmacılar bir grup eski mahkumun denetim altındayken suç işlemeye daha yatkın olduğunu tespit etti. Algoritma, 100 suçludan 8’inin yeniden suç işleme potansiyeli olduğunu gösterdi. Standart tahminlerle bu oran eskiden 100’de 1’di.

Yazılımı oluşturan algoritma, 10’dan fazla değişkeni inceleyerek harelet ediyor. Eski mahkumun sabıka kaydından, coğrafi konumuna kadar birçok faktör değerlendiriliyor. Ayrıca, ilk suçun ne olduğu ve suçlu kaç yaşındayken işlendiği, en önemli iki tahmin değişkenini temsil ediyor.

Wired dergisine konuşan Berk, “İnsanlar, cinayet işleyen bir kişinin gelecekte de aynı suçu işleyeceğini zannediyor… Ancak daha önemli olan, kişinin gençken ne yaptığı. Eğer 14 yaşında silahlı soyguna katıldılarsa, bu önemli bir tahmini değişken. Eğer aynı suçu 30 yaşına işledilerse, bu bir önceki kadar önemli değil” dedi.

Berk, Steven Spielberg’ün ‘Minority Report’ filmindeki gibi sadece sabıkası olanların değil, herkesin işleyeceği suçları yüzde 100 gösteren bir sistemin ‘yakınından bile geçmediklerini’ belirtti. Berk, ‘çok ağır olmayan suçları tespit etmeye çalıştıklarını, başarılı oldukları halde sistemin yayılmasını umduklarını’ söyledi.

ntvmsnbc