ABD Başkanı Barack Obama’nın, Leon Panetta’nın yerine Savunma Bakanlığına eski Cumhuriyetçi senatör Chuck Hagel’i aday göstereceği belirtiliyor.
Amerikan medyasında yer alan haberlere göre, üst düzey bir ABD’li yetkili, Obama’nın hem savunma bakanı hem de CIA direktörü adayını yarın açıklamayı planladığını söyledi.
Evlilik dışı ilişki yaşadığının ortaya çıkması nedeniyle geçen kasım ayında görevinden istifa eden eski CIA Direktörü David Petraeus’un yerine, Beyaz Saray Terörle Mücadele ve İç Güvenlik Danışmanı John Brennan ya da şu anda CIA direktörlüğü görevini vekaleten yürüten Michael Morell’in getirilmesinin düşünüldüğü ifade ediliyor.
Obama’nın, Savunma Bakanlığı için ise Hagel üzerinde karar kıldığı kaydedildi. Hagel’in Obama’nın yeni kabinesinde iki partililik tablosunu yansıtacağı ve Obama’nın çok güvendiği bir isim olduğu belirtiliyor.
Ancak, Vietnam Savaşı gazisi olan Hagel’i, aday gösterilmesi halinde Senato’daki onay süreci pek kolay geçeceğe benzemiyor. Hagel, 2009 yılında Senato’dan ayrılmasından bu yana Cumhuriyetçilerin de sert eleştirilerine maruz kalmıştı. Eski senatör, geçmişteki bazı söz ve eylemleri nedeniyle özellikle Yahudi lobisi ve eşcinsel hakları savunucularının itiraz ettiği bir isim.
-İran ve Hamas’a bakışına eleştiriler-
İsrail yanlısı Kongre üyeleri ve Yahudi lobisi, Hagel’i özellikle, İran ve Hamas’a karşı geçmişte takındığı tavırlar nedeniyle eleştiriyor. Hagel, 2007 yılındaki bir röportajında Yahudi lobisinin Washington yönetimi üzerindeki etkisini eleştiren sözleriyle bu çevrelerin tepkisini çekmişti.
Özellikle Cumhuriyetçiler, Hagel’i, senatörlük yıllarında İran’a tek taraflı yaptırımlara ve İran Devrim Muhafızları’nın terör örgütü olarak nitelendirilmesine karşı çıkmakla, İran’la doğrudan diyaloğa girilmesini ve İsrail’in Hamas’la doğrudan müzakere etmesini savunmakla ve AB’ye Hizbullah’ı terör örgütü ilan etmesi çağrısını içeren mektubu imzalamayan 12 senatör arasında yer almakla suçluyor.
Senato’daki etkili Cumhuriyetçi senatörlerden Lindsay Graham, Hagel’in olası adaylığını ”şoke edici” olarak niteleyerek, Hagel’in dış politika konularında ”ana görüşün dışına çıkmış” biri olduğunu savundu. Graham, Hagel için, ”Cumhuriyetçi Parti ile bağlarını çoktan kopardı. Savunma Bakanı olarak onaylanması halinde, ülkemizin tarihinde İsrail’e karşı en muhalif savunma bakanı olacak” ifadesini kullandı.
Vietnam’da geçirdiği zamanın, Hagel’in savaşlara bakışını şekillendirmesinde etkili olduğu belirtiliyor. 2006 yılındaki biyografisinde savaşlara dair, ”savaş korkunç birşey, zafer değil, sadece acılar getirir” ifadesini kullanan Hagel, eski başkan George W. Bush döneminde de Irak savaşına karşı çıkmış, hatta 2008 yılında Obama ile Irak’a gitmişti. Hagel, Obama’nın 2009 yılında Afganistan’a ilave asker gönderme kararını da eleştirmişti. Vietnam savaşında kardeşi Tom ile birlikte savaşan Hagel, kardeşiyle birlikte toplamda 5 ”mor kalp madalyası”na layık görülmüştü.
Hagel, 2011 yılındaki bir demecinde, ABD Savunma Bakanlığı’nın ‘gereğinden fazla büyük olduğu ve küçültülmesi gerektiği”ni söylemişti.
Hagel, eşcinseller konusunda da, 1998 yılında, ABD’nin Lüksemburg büyükelçiliğine aday gösterilen, eşcinsel olduğunu gizlemeyen James Hormel’in adaylığına, eşcinsel olması nedeniyle karşı çıkmıştı. Ancak, Hagel, daha sonra tutumundan dolayı özür dilemişti.
-Atatürk hayranı-
Bunun yanında, Hagel, Türk-Amerikan ilişkilerinin güçlü savunucularından biri.
Atatürk’e hayranlığıyla bilinen Hagel, bir konuşmasında Atatürk’ü 21. yüzyılın en değerli liderlerinden biri olarak tanımlayarak, Atatürk’ün ABD’deki okullarda öğretilmesi gerektiğini söylemişti.
ABD’deki Ermeni lobisi de Hagel’in bakanlığına karşı duruyor. Çünkü, Hagel, 1915 yılı olayları konusunda Türkiye’ye yakın çizgiye sahip.
AA
