GÜNES SISTEMI DIŞINDAKI DEV GEZENDE SU BULUNDU

Amerikalı astronomlar, yeni geliştirilen bir teknik yardımıyla, Güneş Sistemi dışındaki dev “tau Boötes b” gezegeninde su bulunduğunu ortaya çıkardı.

Kütlesi Güneş Sistemi’nin en büyük gezegeni olan Jüpiter kadar büyük olmasına karşın, çok daha yüksek bir yüzey sıcaklığına sahip olduğu bilinen gezegen, Dünya’dan yaklaşık 51 ışık yılı ötede bulunan “tau Boötis” yıldızına bağlı bulunuyor. Güneş Sistemi’nde yer alan tüm gezegenlerin toplam kütlesinden 2 kat daha büyük bir gezegen olan Jüpiter’in ortalama yüzey sıcaklığıysa -145 santigrat derece olarak hesaplanıyor.

Gezegenlerin atmosferindeki kızıl ötesi radyasyonu ölçebilen yeni bir teknik yardımıyla yapılan keşif, Penn Eyalet Üniversitesi, California Teknoloji Enstitüsü (Caltech) ve diğer kurumların astronomlarından oluşan bilim ekibi tarafından yürütüldü. Caltech’ten Alexandra Lockwood ve Prof. Geoffrey Blake’in başkanlığında yapılan araştırma, Astrophysical Journal Letters adlı bilimsel derginin internet sayfasında yayımlandı.

Araştırmacılar, tau Boötes b’de su bulunmasının, Jüpiter kadar kütleli olmalarına karşın yüzey sıcaklıkları çok daha yüksek olan bu tip gezegenlerin nasıl oluştuğu ve geliştiğinin anlaşılmasına yardımcı olması açısından önem taşıdığını belirtti.

Şimdiye kadar gezegenlerde su bulunup bulunmadığı, bağlı bulunduğu yıldızın önünden geçişi gözlenebilen gezegenlerden uzaya buhar çıkışı saptanması veya gezegenlerin, bağlı bulunduğu yıldızlardan yeterince uzak olması durumunda kullanılabilen özel bir görüntüleme tekniğiyle belirlenebiliyordu. Ancak Güneş Sistemi dışında, bu iki kriterin geçerli olmadığı pek çok gezegende su olup olmadığı bilinemiyordu.

Araştırmacılar, yeni geliştirilen teknik ve James Webb Uzay Teleskobu ve Hawaii’deki Otuz Metre Teleskobu gibi daha güçlü teleskoplar sayesinde, su bulunması ihtimali daha yüksek olan, çok daha soğuk ve bağlı bulunduğu yıldızdan uzak gezegenlerin incelenmesinin mümkün olabildiğini vurguladı.

aa