YILDIZ: IRAK PETROLÜ ÜRETILIRSE SATARIZ

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, Irak petrolüne ilişkin, “1,5 milyon varil civarında tanklar doldu. 1 milyon varil civarında şu an boşluk var. 2,5 milyon varile ulaştığında bu sevkiyat yapılmaya başlanacak” dedi.

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Yıldız, Bursa Ticaret ve Sanayi Odası (BTSO) üyelerini kabul etti. Yıldız, kabul sonrası gazetecilerin sorularını cevaplandırdı. Bakan Yıldız, “Gazprom Yönetim Kurulu Başkanvekili Aleksandr Medvedev’in Türkiye ziyaretini nasıl değerlendiriyorsunuz?” sorusuna şöyle karşılık verdi: “Gündem maddeleri Rusya’dan gelen doğalgazda indirim talebi ve Güney Akım’ın Türkiye üzerinden geçişi tabii ki konuşulacak. Bu arada basında çıkan bazı haberlerde ‘indirim bizim için söz konusu değildir’ denmiş. Ama bunları birinci ağızdan karşılıklı konuşarak ciddi bir seviyede bunları yapıyor olmamız lazım. Sağolsun Gazprom yetkilileri de bu konuda son derece hassas. Şu ana kadar yaptığımız anlaşmalar, sözleşmeler Türkiye’ye böyle bir revizyon hakkını doğuruyor. Bunu tabii ki konuşacağız. Aynı zamanda Ukrayna krizinin Türkiye’ye yansımaları ne olur, bunları detaylı konuşacağız. Rusya’dan daha fazla gaz alabilmemizin imkanları araştırılacak, uygun fiyatlarla ve özel sektör. Bunun altını çizerek söylüyorum, eğer bu şartlar doğarsa Türkiye artan büyüme rakamlarını bu şekliyle karşılamaya çalışacaktır.” Bir gazetecinin, “Rusya’dan doğalgaza ne kadarlık bir indirim istenilecek” sorusuna Bakan Yıldız şöyle cevap verdi:

“Uluslararası fiyattan ve AB üyesi bir kısım ülkelerle yapılan mukayeseden kaynaklanacak. Şu an herhangi bir rakam telaffuz etmemiz doğru olmaz ama kendileriyle bu konuyu biraz da uzun bir süreçte konuşacağız gibi geliyor.”

Bakan Yıldız, Irak Kürt Bölgesel Yönetimi Başbakanı Neçirvan Barzani’nin, merkezi Bağdat hükümetiyle yaşanan petrol sevkiyatı ve bütçe krizinin sorulması üzerine, şöyle karşılık verdi: “Bugüne kadar çok sabrettik ve tahammül gösterdik. Ancak bunun da bir sınırının olduğunu herkes bilmelidir. Çok dalgalı bir süreç geçirdiğimizi söylemem lazım Bağdat ile Erbil arasında. Zaman zaman çok yakınlaşan, zaman zaman mesafenin ciddi oranda uzaklaştığı bir süreci hep beraber izliyoruz. Petrol Irak’ın petrolü. Bunu üretecek Iraklı kardeşlerimiz. Sonuçta oradan üretilecek petrol iletilecek. Biz her zaman şunu söylüyoruz: ‘Üretilirse iletiriz, iletilirse dünya pazarlarına çıkar ve satılır’. Ama bu petrolün gelmesi ve tanklarımızın dolmasıyla beraber biz bunları dünya pazarlarına çıkartmak zorunda kalırız. Depolarda, tanklarda bekleyecek hali yok. Benim ümidim şudur ki Sayın Luaibi buraya geldiğinde, Merkezi Irak Hükümetinin Petrol Bakanı, son derece yumuşak ve itidalli mesajlar vermişti. Kendi aralarında günlük en az 100 bin varil olmak kaydıyla böyle bir ticaretin başlayabileceğini söylemişlerdi. Biz bu cümleyi asıl alırız ve dünya pazarlarına sunulmasını artık düşünüyoruz.”

Kuzey Irak sözleşmelerinde gaz da olacağını belirten Bakan Yıldız, Irak doğalgazının 30 nisan sonrasında dünya piyasalarına açılmasının zor göründüğünü ifade ederek şöyle konuştu:

“Çünkü oradaki üretilen miktarın öncelikle Irak’ın iç ihtiyaçlarına kullanacaklarını, daha sonra dünya piyasalarına sunacaklarını söylediler. Bizim Kuzey Irak ile yaptığımız sözleşmelerin içerisinde tabii ki Irak gazı da bulunuyor. Çünkü Türkiye, her zaman açık ve şeffaf bir şekilde doğalgaz kaynaklarını ve doğalgaz kaynakları bulunan ülkelerin sayısını artırmak istiyor ve yanı başımızdaki böyle bir önemli bir kaynağa da kayıtsız kalmamayı düşünüyor. Ben 30 Nisan seçimleri sonrasında böyle bir üretimin hızlı bir şekilde oluşabileceği kanaatinde değilim. Biraz daha zamana ihtiyaç var.”

Irak petrolünün ne zaman dünya piyasalarına arz edileceğinin sorusu üzerine Bakan Yıldız, “1,5 milyon varil civarında tanklar doldu. 1 milyon varil civarında şu an boşluk var. 2,5 milyon varile ulaştığında bu sevkiyat yapılmaya başlanacak” ifadesini kullandı.
Bakan Yıldız, Sinop’ta inşa edilecek nükleer güç santrali anlaşması kapsamında Türkiye’de uranyum zenginleştirmesi yapılabilmesine imkan sağlayan bir düzenlemenin Japon Parlamentosundan geçirilmeye hazırlanıldığı yönünde haberlerin sorulması üzerine, şunları kaydetti:

“Türkiye’nin uranyum zenginleştirmesi ile alakalı bugün gündeminde herhangi bir madde bulunmamaktadır. Ancak, Türkiye’nin geleceğini, büyüyen yapısını hiçbir şekilde sınırlandıracak bir anlaşmaya Türkiye imza atmıyor. 20 yıl, 30 yıl sonrası ile alakalı muhtemel gelişmelere biz herhangi bir sınır koyamayız. Bu yüzden Japonya ile nükleer enerjinin barışçıl amaçlarla kullanılmasına dönük anlaşma şunu söylüyor: ‘Her iki tarafın da rıza göstermesi halinde bir tadilatla beraber imza altına alınabilecek bir maddeden’ bahsediyoruz. Gerek Japonya meclisi, gerek TBMM’nin onaylayacağı bu anlaşma herhangi bir uranyum zenginleştirilmesini kapsamıyor. O maddenin bulunması şarta bağlı. O madde ola ki ileride gerçekleştirilecek olursa, her iki ülkenin meclisinin de buna karar vermesi ve aynı zamanda bununla alakalı anlaşmada tadilat yapılması şartı var. Biz bugünün gündem maddesi olmayan bir konuda Türkiye’yi sınırlandırmak istemediğimiz için bu madde konulmuştur ama bugünün gündem maddesi değildir.”

Bakan Yıldız, İran’dan 400 megavata kadar elektrik alabilecek altyapının hazır olduğunu kaydederek sözlerini şöyle sürdürdü: “Bu Türkiye’nin o bölgelerde muhtemel ki önümüzdeki yaz kuraklıktan kaynaklanan elektrik üretiminde bir kısım kısıtlar olursa buradan bunların bir kısmını telafi etmeyi düşünüyoruz. Aynı telafi etmeyi düşündüğümüz miktar muhtemelen Gürcistan için de geçerli. Suyumuz olursa biz orada elektrik üretiyoruz. Yağmur yağmaz, kar yağmazsa suyumuz olmaz, suyumuz olmazsa da istediğimiz oranda elektrik üretemiyoruz. Özellikle Doğu Anadolu ve Güney Doğu Anadolu bölgelerimizde bulunan rezervuarlı, havuzlu barajların seviyelerinin bu yıl düşük olduğunu gördük. Özellikle mart ve nisan ayındaki yağmurların da beklediğimiz oranda gerçekleşmediğini gördük. Bakalım önümüzdeki aylarda artış olursa ne ala, yoksa barajlarımızda üretilecek elektriğimizin daha da azalacağını ne yazık ki söylemek durumundayım.”

Bakan Yıldız, Barzani’nin açıklamalarına ilişkin başka bir soruya şöyle cevap verdi: “Aralarındaki her sert söylemin özellikle Bağdat ve Erbil ilişkilerini olumsuz manada etkilediğini görüyoruz. Bizim temennimiz odur ki Irak bir bütündür, tek bir söylemde bulunsunlar. Türkiye’nin Kuzey Irak ile yeni bir anlaşma yapma ihtimali yoktur. Ama Kuzey Irak ile Türkiye özel hukuk hükümlerine tabii şirketler aracılığıyla yeni sözleşme yapabilir. Şu ana kadar yaptığımız gibi bundan sonra da yapabilirler.”

iha