Türkiye, internet özgürlüğünde de ‘sondan birinci’ oldu

Yolsuzluk algısı konusunda rekor puan kaybederek 2014 yılında en kötü şekilde gerileyen “birinci ülke” olan Türkiye’ye bir kötü haber de internet özgürlükleri alanında geldi. ABD’nin önde gelen düşünce kuruluşlarından Freedom House’un yayınladığı internet özgürlüğü raporunda 2014’te en fazla puan kaybeden ülke olan Türkiye, Rusya ile birinciliği paylaştı. Rapora göre, Türkiye bir önceki yıla göre 6 puan gerileyerek internet özgürlüğünde Zambiya, Uganda, Tunus, Singapur, Fas, Angola, Ürdün, Libya, Ruanda ve Bangladeş’in gerisinde kaldı. Buna göre, Türkiye geçen yıl Suriye ve Mısır’dan da daha fazla gerileme kaydetti. Türkiye’den sonra gelen ülkeler arasında ise Zimbabve, Venezuela ve Sri Lanka bulunuyor.

Freedom House’un raporuna göre Türkiye son 5 yılda 13 puan düşerken, Rusya için ise bu rakam 11 puan olarak kaydedildi. Türkiye 55 puanla “Kısmen özgür” katagorisinde yer aldı. Raporda, “Hükümet sansürü arttırarak resmî kurumlara içeriği engellemeleri için daha geniş yetkiler tanıdı. İnternet ve sosyal medya kullanmalarından dolayı daha fazla medya mensubu cezalandırıldı.” denildi.

YASAKLANAN İNTERNET SİTELERİNDE BÜYÜK ARTIŞ

Raporda, kitlesel protestolar ve yolsuzluk skandalları ile çalkantılı bir yıl geçiren Türkiye’de, polisin hükümet karşıtı gösterilere orantısız güç kullanarak müdahalede bulunduğu ifade edildi. AKP yanlısı medya kuruluşlarının da söz konusu gösterilere yer vermediğine dikkat çekildi. Dönemin Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, henüz hükümet tarafından kontrol edilmeyen Twitter gibi bir sosyal medya mecrası için “Toplum için bunlar tehdittir.” ifadesini kullandığı hatırlatıldı. Süreç içerisinde, Soundcloud, Vimeo, Youtube, Twitter ve birçok sosyal medya platformu başta olmak üzere binlerce internet sitesinin engellediği belirtildi. Türkiye’de Nisan 2014 itibariyle engellenen internet sitesi sayısı ise 11 binden 40 bine yükseldi.

MİT’E VERİLEN YETKİLER ELEŞTİRİLDİ

Milli İstihbarat Teşkilatı’na verilen geniş yetkilerin de eleştirildiği raporda, “Teşkilatın faaliyetleri yargı ya da medya denetiminden muaf tutuldu. Bu düzenlemeler teşkilata mahkeme kararı gerekmeksizin, kamu kuruluşları, özel şirketler, bireylerden bilgi ve elektronik veri edinilmesi konusunda istihbarat toplama yetkisi veriyor.” denildi.

Türkiye, sosyal medyanın ve siyasi-sosyal, dini içerikli yazıların bloklanması, yeni yasa ve yönetmeliklerin uygulanması, internet gazetecileri ve bloggerların gözaltına alınması, fiziksel olarak hücum edilmesi, hükümete yönelik eleştirilere karşı saldırı düzenlenmesi kategorilerinin tümünde geriledi.

Freedom House Mayıs ayında yayınladığı yıllık küresel basın özgürlüğü raporuna göre Türkiye ilk kez “Kısmen Özgür Ülkeler” listesinden çıkarılarak, “Basını Özgür Olmayan Ülkeler” listesinde yer almıştı.

İnternetin özgür olduğu ülkeler raporda ABD, İtalya, İzlanda, Fransa, Estonya, Kanada, Avustralya, Almanya, İngiltere, Japonya, Macaristan, Gürcistan, Güney Afrika, Arjantin, Filipinler, Ermenistan, Kenya, Brezilya ve Kolombiya şeklinde sıralanıyor.

İnternetin kısmen özgür olduğu ülkeler katagorisinde ise Meksika, Nijerya, Güney Kore, Ukrayna, Kırgızistan, Uganda, Ekvador, Angola, Tunus, Singapur, Hindistan, , Malavi, Malezya, Zambiya, Fas, Kamboçya, Endonezya, Lübnan, Ürdün, Libya, Bangladeş, Ruanda, Azerbaycan, Türkiye, Zimbabve, Venezüella, Sri Lanka, Mısır, Kazakistan, Myanmar, Rusya ülkeleri bulunuyor.

İnternetin özgür olmadığı ülkeler ise Bahreyn, Vietnam, Belarus, Tayland, Sudan, Gambiya, BAE,Çin, Pakistan, Suudi Arabistan, Özbekistan, Ethiopya, Küba, Suriye, İran.