Rusya Dışişleri Bakanı Lavrov’dan açıklama: “Orta Doğu’dan ayrılmıyoruz”

Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, gündeme dair soruları yanıtladığı basın toplantısında Orta Doğu’dan ayrılmayacaklarını vurguladı. Öte yandan Lavrov, ABD’nin TürkAkım’ı devre dışı bırakmak istediğini belirtti.

Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Suriye’de devam eden sürecin iyileştirilmesini istediklerini belirtti ve Orta Doğu’dan ayrılmayacaklarını belirtti.

​​​​​​​Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Moskova’da gerçekleştirdiği basın toplantısında Rusya’nın 2024 yılı dış politika faaliyetlerine ilişkin değerlendirmelerde bulundu.

Suriye meselesine dair açıklamalarda bulunan Lavrov, “Orta Doğu’dan ayrılmıyoruz. Suriye’de bazı olaylar yaşandı. Bunun nedeni de 10 yıl içinde siyasi sürecin frenlenmesi. Bir şey değiştirmeme isteği vardı” ifadelerini kullandı.

Eski Suriye yönetiminin Anayasa Komitesi’nin çalışmalarını yeniden başlatması yönünde teşvik edildiğini belirten Lavrov, şu değerlendirmeyi yaptı: “Şam yönetimi, komitenin çalışmasını ve bazı anlaşmalara varmasını pek istemedi. İktidar paylaşımı konusunda anlaşma sağlanabilirdi. Terörist olmayan muhalif güçlerle iktidarın paylaşımın yapılmasını istemediler. Siyasi süreçte yavaşlama yaşandı. Bununla birlikte sosyal sorunlar yaşanmaya başladı ve durum kötüleşti. ABD’nin yaptırımları Suriye’nin ekonomisini boğdu.”

Lavrov, ABD’nin Suriye’nin doğusundaki bölgeleri işgal ettiğini vurgulayarak, “Bu bölgede petrol yatakları bulunuyor. Bu bölgede elde edilen kaynaklar, Suriye’nin kuzey doğusundaki ayrılıkçı unsurları desteklemek için kullanılıyor” dedi.

Lavrov, söz konusu unsurlara “Şam ile köprü kurulması” konusunda bir teklifte bulunduklarını hatırlatarak şu ifadeleri kullandı:

Onlar bunu istemedi. Onlar, orada Amerikalıların olacağını ve yarı devlet kuracağını söylüyordu. Onlara şunu hep anlatmaya çalıştık: Türkiye ve Irak, Kürt devletinin kurulmasına izin vermeyecek. Kürtlerin haklarının Suriye, Irak, İran ve Türkiye’de istişare edilmesinden ve korunmasından yana yaklaşım sergiledik. Bir taraftan Şam, diğer yandan Kürtler müzakere etmek istemiyordu.

Lavrov, Suriye meselesine ilişkin oluşturulan platformlar arasındaki etkileşim eksikliğine dikkat çekerek, “Böylece boşluk oluştu ve patlama yaşandı. Gerçekleri kabul etmek lazım” şeklinde konuştu.

Rusya’nın Şam Büyükelçiliği’nin faaliyetlerine ve Suriye’nin yeni yönetimiyle devam eden temaslarına değinen Lavrov, “Suriye’deki durumun iyileştirilmesi yönündeki girişimlerde yararlı olmak istiyoruz. Bunun için Suriye’deki tüm siyasi, etnik, dini güçler ve tüm dış güçlerin katılımıyla kapsamlı diyaloğa ihtiyaç var. Türk ve Körfez ülkelerinden meslektaşlarla görüştüm. Onlar, bu sürece Rusya, Çin, İran’ın dahil edilmesinden yana. Buna açığız” değerlendirmesini yaptı.

Astana Formatı’nın da bu süreçte etkin bir rol oynayabileceğini belirten Lavrov, “Eğer birileri, Suriye topraklarında rakipleriyle hesaplaşma yerine gerçekten sürdürülebilir sonuca odaklı süreci başlatmak istiyorsa, bunu görüşmeye hazırız” açıklamasını yaptı.

“ABD, türkakım’ın devre dışı bırakılmasını teşvik ediyor”
Lavrov, Ukrayna’nın TürkAkım boru hattına gaz sağlayan Krasnodar’daki kompresör istasyonuna yönelik insansız hava araçlarıyla gerçekleştirdiği saldırı girişimine değinerek, ABD’nin TürkAkım’ı devre dışı bırakmaya çalıştığını ifade etti.

“ABD, enerji başta olmak üzere hiçbir alanda rakip istemiyor. ABD, Avrupa Birliği’nin (AB) enerji alanındaki refahının temellerini bozacak terör eylemlerine izin veriyor, Ukrayna’daki yönetimi Kuzey Akım’dan sonra TürkAkım’ı da devre dışı bırakmaya teşvik ediyor” diyen Lavrov, bu tutumu eleştirdi.

Lavrov, ABD ve müttefiklerinin adil rekabetten uzaklaştığını ve rakiplerini bastırmak için agresif yöntemlere başvurduğunu vurguladı.

“özel sorumluluk taşıyan ülkeler bmgk’de temsil edilmiyor”
Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin (BMGK) yapısını ele alan Lavrov, “BMGK’nin reform edilmesi gerekli. Çünkü küresel ekonomi, finans, siyaset ve askeri alanlarda özel sorumluluk taşıyan ülkeler BMGK’de temsil edilmiyor” değerlendirmesini yaptı.

Hindistan ve Brezilya’nın, BMGK’de temsil edilmeyi hak ettiğini belirten Lavrov, şu ifadeleri kullandı:
“BMGK’deki 15 koltuktan 6’sı Batı’ya ait. Bu doğru değil. Yeter artık. Gelişmekte olan ülke sayısının artırılması gerekiyor.”

“bıden, trump’a kötü miras bırakmaya çalışıyor”
Lavrov, ABD Başkanı seçilen Donald Trump’ın, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’le görüşmeye hazır olduğu ve hazırlıkların yapıldığı yönündeki açıklamalarına ilişkin değerlendirmelerde bulundu. Putin’in görüşmeye açık olduğunu birçok kez dile getirdiğini belirten Lavrov, bu konuda henüz ABD’den bir talep gelmediğini ve somut bir inisiyatif beklediklerini ifade etti.

Lavrov, Trump’ın göreve başlamasıyla birlikte özellikle Ukrayna konusundaki yaklaşımını netleştirmesini beklediklerini belirtti. Ayrıca, ABD’deki Joe Biden yönetiminin, başkanlık görevini devralmaya hazırlanan Trump için “kötü miras” bırakmaya çalıştığını söyledi.

“(düşürülen uçakla ilgili) medyada gerginlik yaratmaya gerek yok”
Lavrov, 25 Aralık 2024’te Rus hava sahasında açılan ateş sonucu hasar gören ve Kazakistan’ın Aktau kenti yakınlarında düşen Azerbaycan Hava Yollarına (AZAL) ait yolcu uçağıyla ilgili soruşturma hakkında bilgi verdi.

Uçağın kara kutularının incelenmek üzere Brezilya’ya gönderildiğini belirten Lavrov, şunları söyledi:

Soruşturma kapsamında Brezilya’da özel bir toplantı yapıldı. Kara kutular açıldı ve içeriği yeterince ilginç bilgi sağladı. Bu içerik, kapsamlı soruşturmanın yapılması gerektiğini gösteriyor. Kara kutuların büyük ölçüde doğrulamadığı bilgileri kullanarak medyada gerginlik yaratmaya gerek yok.

“ermenistan, komşu ülkelerle sorunlarını çözmeli”
Ermenistan’ın Batı ile yakınlaşmasının bölgedeki güvenlik üzerindeki etkileriyle ilgili soruya cevap veren Lavrov, şunları söyledi:

“Ermenistan’ın Batı ve AB ülkeleri ile temaslarını sürdürmesinde kötü bir şey görmüyorum. Ancak topraklarımız, geleneklerimiz ve sömürgeci olmayan tarih anlayışımızdan uzak olan ülkeler, AB misyonunun Sünik bölgesinde güvenliği sağlayacağı yönünde açıklama yapıyor. Ben bunu pek anlamıyorum. Rusya, Azerbaycan, Türkiye, İran, bölge ülkelerinin komşu ülkelerle sorunlarını çözmesi gerektiğini söylüyor. Bu noktaya kaçınılmaz olarak geleceğiz.”

Ermenistan’ın hem Avrasya Ekonomik Birliği’ne (AEB) hem de AB’ye üyeliğinin imkansız olduğunu belirten Lavrov, “Çünkü bunlar, iki farklı serbest ticaret ve iki farklı gümrük alanı. Bunlar birbiriyle uyuşmuyor” ifadelerini kullandı.

Ermenistan ile ABD arasında imzalanan stratejik ortaklık anlaşmasının, her iki ülkenin egemen kararı olduğunu da vurgulayan Lavrov, Ermenistan’ın Kolektif Güvenlik Antlaşması Örgütü (KGAÖ) toplantılarına katılmaması ve resmi ilişkilerdeki karmaşıklığa dikkat çekti.

Lavrov, Ermenistan Dışişleri Bakanı Ararat Mirzoyan’ın kısa süre içinde Moskova’yı ziyaret edeceğini de duyurdu.

“gürcistan için bu koltuk her zaman erişilebilir konumda”
3+3 Güney Kafkasya Bölgesel İşbirliği Platformu hakkında konuşan Lavrov, Gürcistan’a bu platformda bir koltuk ayrıldığını, ancak Gürcistan’ın bu koltuğa henüz oturmadığını belirtti. “Gürcistan, ayrılan koltuğa henüz oturmadı. Ancak bölgenin sorunlarını tartışmak için bir araya geldiğimiz masadaki bu koltuk, Gürcistan için her zaman erişilebilir konumda” dedi.

Lavrov, İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan’ın 17 Ocak’ta Rusya’yı ziyaretinde, iki ülke arasında kapsamlı stratejik ortaklık anlaşmasının imzalanacağını duyurdu. Bu anlaşmanın, ikili ilişkileri güçlendirmeyi hedeflediğini ve başka ülkelere karşı olmadığını vurguladı.

NATO’nun Avrasya bölgesine yaklaşımını eleştiren Lavrov, “NATO, Avrasya’nın Avrupa Atlantik güvenlik yapısının parçası olmasını istiyor. Bu, Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı’nın (AGİT) 1999’da ortaya koyduğu güvenliğin bölünmezliği ilkesiyle uyuşmuyor” şeklinde konuştu.

KAYNAK: Türkgün / Anadolu Ajansı-AA